Met een score van 83 procent, tegenover 78 procent vorig jaar, boekt ons land zichtbaar vooruitgang op het vlak van LGBTI-rechten (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender & Intersex). Die vooruitgang danken we onder meer aan de uitbreiding van de federale genderwet met ‘genderidentiteit’ en ‘genderexpressie’ als discriminatiegronden. De discriminatiegrond ‘geslacht’ in de bestaande wet van 2007 verwees enkel naar mannen, vrouwen en transseksuele personen die een geslachtsverandering ondergingen. Heel wat transgenders vielen zo buiten de bescherming van die wet. “En niet te vergeten: op initiatief van mijn N-VA-collega Piet De Bruyn keurde het Vlaams Parlement vorig jaar ook een resolutie goed over de versterking van de maatschappelijke positie van transgenders”, aldus Sleurs.
Medische voorwaarden strijdig met mensenrechten
“We mogen niet op onze lauweren rusten”, waarschuwt de staatssecretaris. “Dat we onze tweede plaats op de toonaangevende ILGA-ranglijst behouden, wil niet zeggen dat we er al zijn. Er ligt immers nog heel wat werk op de plank.” Daarbij denkt Sleurs meer bepaald aan de aanpassing van de transgenderwet, die de fysieke integriteit van transgenders beter moet respecteren en hen niet langer tot zware medische ingrepen mag dwingen. “Net omdat het Verenigd Koninkrijk een stuk verder staat op het vlak van transgendervriendelijke wetgeving en beleid, moesten wij hen dit jaar nog laten voorgaan in de ranglijst. Chirurgische ingrepen en met name sterilisatie zijn ginder geen vereiste voor een geslachtsregistratiewijziging. Maar met de wettelijke herzieningen die momenteel in de pijplijn zitten, ligt de eerste plaats wel binnen handbereik voor ons land”, meent Sleurs.
Vandaag verbindt België nog verregaande medische voorwaarden aan het wijzigen van je geslacht en de naam op je identiteitskaart. De huidige Belgische wetgeving staat daardoor op gespannen voet met de internationale mensenrechten. “We hebben een akkoord met onze coalitiepartners om daar verandering in te brengen en er een eenvoudigere administratieve procedure van te maken”, zegt Sleurs. “Op het IDAHO-forum hebben we bovendien de kans gegrepen om te overleggen met Malta: de beste leerling van de klas inzake transgenderwetgeving, die in de jongste ILGA-ranglijst liefst acht plaatsen opklom, tot de derde plaats. We zijn met hen overeengekomen om wederzijds informatie uit te wisselen.” Malta, dat momenteel de meest progressieve transgenderwetgeving in Europa heeft, zal het eigen wetgevend en beleidsmatig proces toelichten om de Belgische wetswijziging te ondersteunen. België zal goede praktijken uitwisselen op het vlak van genderteams, voor het uitvoeren van geslachtsoperaties.
Wetgeving alleen volstaat niet
In Montenegro hebben een aantal Balkanlanden ook een gemeenschappelijke verklaring ondertekend, waarbij ze zich engageren om de rechten van holebi’s en transgenders te verbeteren. “In heel wat Europese landen zijn die rechten niet zo voor de hand liggend als bij ons”, merkt Sleurs op. “Wat daarbij heel erg opvalt is dat wetgeving alleen niet volstaat. Een mentaliteitswijziging is noodzakelijk. Het beleid moet die wijziging in het denken van de mensen ondersteunen en vergemakkelijken. Ook daarin speelt ons land een voortrekkersrol. We willen de vooruitgang die vandaag in heel Europa voelbaar is, ook de komende jaren blijven ondersteunen. De rechten van holebi’s en transgenders staan daarom heel hoog op mijn agenda”, besluit de staatssecretaris.
In het actualiteitenprogramma ‘De Ochtend’ op Radio 1* kan je Elke Sleurs uitgebreid aan het woord horen over deze problematiek die haar bijzonder nauw aan het hart ligt.
Zin om mee te stappen met onze #Helfies in de PrideParade op zaterdag 16 mei? Op de site van onze voorjaarscampagne lees je er alles over!
*Door veranderingen aan de website van de VRT is dit mediaoptreden niet langer te bekijken.